www.mechanikaput.fora.pl

pawian

Czy któraś z grup będzie miała w tym tygodniu temat: materiały na łożyska. Chodzi mi o grupy oprócz M5.

Krzychu

M4 ma w środę

Glimpse

M6/2 w poniedziałek

keniii

M6 jak napisze to może sie podzielić, jakie były pytania na wejściówce

Art

Panowie z M6/2 jakie mieliście pytania na wejściówce dzisiaj z MO??

Glimpse

1. Rola twardych kryształów / rola miękkiej osnowy
2. Wpływ manganu, chromu i krzemu / wpływ węgla

Smile

pozdro i powodzenia

kamila

Wszystkie materiały na wejściówke są tutaj:
[link widoczny dla zalogowanych]
->skrypt politechniki gdańskiej, od strony 155 i rozdział 15 Wink

pilzner

moglby ktos wrzucic na inny serwer niz chomik?

Art

dzięki bardzo:)

pilzner

dobra, juz nie trzreba

Pastor

Ja także się się podzielę moimi materiałami. Przeczytałem raz i 3 jest Cool

.
----------------
Na łożysko ślizgowe składają się dwa elementy: panewka - umieszczona zwykle w korpusie i czop - bezpośrednio związany z elementem obrotowym urządzenia. Właściwą współpracę obu tych elementów zapewnia środek smarujący. Do wyrobu i wylewania panewek łożysk ślizgowych używane są stopy zwane stopami łożyskowymi. Stopy te powinny odznaczać się małym współczynnikiem tarcia między powierzchniami czopa wału a panewką. Odpowiednią przyczepność smaru między powierzchniami trącymi zapewnia niejednorodna struktura panewki, składająca się z twardych kryształów, które są równomiernie rozłożone w miękkiej osnowie.
Ponadto stopy łożyskowe powinny być odporne na korozję, łatwo się docierać, posiadać wysoki współczynnik przewodnictwa cieplnego oraz wykazywać odpowiednie własności mechaniczne.
Jako materiały na panewki łożysk stosuje się:
I) żeliwa,
II) brązy,
III) stopy na osnowie cyny, ołowiu, cynku lub aluminium,
IV) materiały spiekane.
Ad.I Panewki żeliwne odlewa się. z żeliwa szarego perlitycznego. Żeliwo jest najtańszym materiałem do wyrobu panewek; może ono wytrzymywać znaczne obciążenia jednostkowe. Ze wzglądu na wysoki współczynnik tarcia panewki żeliwne stosowane są w łożyskach wolnoobrotowych.
Ad.II W stopach łożyskowych miedzi wyróżnić można następujące rodzaje: brązy cynowe, brązy cynowo-cynkowo-ołowiowe, brązy krzemowe, brązy aluminiowe, mosiądze zwykłe i mosiądze specjalne. Poniżej omówiono ważniejsze stopy łożyskowe miedzi:

B10 – CuSn10. Struktura niezgodna z wykresem równowagi na skutek szybkiego chłodzenia składa się z dendrytycznych jasnych wydzieleń miękkiego roztworu stałego cyny w miedzi α występujących na tle mieszaniny eutektoidalnej α+β. Eutektoid α+δ posiada budowę punktowa widoczną wyraźnie przy dużych powiększeniach. Stop posiada szczególnie dobre własności ślizgowe dzięki obecności twardej fazy δ w eutektoidzie. Jest wytrzymały na naciski, odporny na korozję atmosferyczna i działanie roztworów soli. Wykonuje się z niego łożyska napędów i przekładni, maszyn elektrycznych, obrabiarek i części trące aparatury chemicznej. Podobne własności posiadają brązy B101 i B103 - z tym. że struktura stopu B101 zawiera dodatkowo twarde wtrącenia związku Cu3P i większą ilość eutektoidu α+δ, który pojawia się w wyniku zmniejsza przez fosfor rozpuszczalność cyny w miedzi. Brak rozpuszczalności miedzi w ołowiu w stanie stałym sprawia, że struktura stopu CuPb30 jest mieszaniną wydzieleń miedzi na tle prawie czystego ołowiu. Własności ślizgowe zależą głównie od równomiernego rozłożenia ziaren miedzi i ołowiu, co uzyskujemy przez szybkie chłodzenie po odlaniu. BK42 - brąz krzemowy CuSi4Fe2 służy jako stop zastępczy drogich brązów cynowych. W przypadkach konstrukcji bardzo odpowiedzialnych łożysk narażonych na ciężkie warunki eksploatacji stosowane są brązy aluminiowe (BA93, BA1044). Są to jednak brązy sprawiające trudności przy odlewaniu ze względu na duży skurcz odlewniczy, wąski zakres krzepnięcia oraz skłonności do tworzenia tlenków. Ogólnie można powiedzieć, że panewki wykonane z brązów należy stosować w łożyskach odpowiedzialnych, pracujących w ciężkich warunkach, tj. przy dużych naciskach i dużej liczbie obrotów.
Mosiądze jako stopy łożyskowe stanowią głównie materiały zastępcze brązów cynowych i krzemowych w przypadkach panewek mniej odpowiedzialnych.
Ad.III Największe zastosowanie jako stopy łożyskowe mają dotychczas stopy, których głównym składnikiem jest ołów lub cyna, zwane. od wynalazcy tych stopów babbitami. Są to tzw. stopy łożyskowe białe. Dzielą się one na: wysokocynowe (Ł89 i Ł83), ołowiowo-cynowe (Ł16, Łl0As, Ł6) i bezcynowe (ŁCa). Obok składnika podstawowego zawierają najczęściej antymon i miedź jako główne dodatki stopowe, a w niektórych przypadkach mniejsze ilości kadmu, arsenu i niklu. Odznaczają się niedużą twardością i małą odpornością na naciski. Wzrost temperatury obniża wyraźnie wszystkie własności eksploatacyjne. Z drugiej strony posiadają wyjątkowe własności gładkościowe, odporność na korozja i nie są skłonne do zacierania się, a ponadto łatwo można je połączyć ze stalowym lub brązowym podkładem w łożyskach bimetalowych lub trójwarstwowych. Przewaga istotnych zalet zadecydowała o ich szerokim zastosowaniu we wszystkich gałęziach przemysłu ciężkiego i maszynowego.
Poniżej omówiono najczęściej stosowane stopy łożyskowe białe.
Ł83 - SnSbllCu6 - w temperaturze otoczenia w stopie tym występują trzy fazy:
1. iglaste wydzielenia związku Cu6 Sn5.
2. romboidalne kryształy związku SnSb, widoczne pod mikroskopem w postaci jasnych czworokątów,
3. roztwór stały α bogaty w cynę, stanowiący miękką osnowę, stopu.

Twardość występujących w strukturze składników fazowych (Cu6 Sn5, SnSb i roztworu stałego α) pozostaje w stosunku 10:4:1. Ze wzglądu na dobrą lejność i mały współczynnik rozszerzalności liniowej stop ten nadaje się do wylewania statycznego, odśrodkowego i ciśnieniowego panewek o różnych wymiarach i kształtach.
Ł89 - SnSb8Cu3 - struktura tego stopu składa się, z drobnych igieł związku Cu3Sn i większych igieł związku Cu6Sn5 na tle roztworu stałego antymonu w cynie. Stop ten nadaje się szczególnie do wylewania łożysk o grubości warstwy poniżej 0,5mm ze względu na brak kruchych kryształów romboidalnych SnSb, co znacznie podnosi przy tych grubościach warstw wytrzymałość zmęczeniową łożysk. Własności eksploatacyjne stopu są bardzo podobne jak w przypadku Ł83 z tą różnicą, że dochodzi możliwość wylewania łożysk metodą taśmy ciągłej. Stopy wysokocynowe są wrażliwe na zanieczyszczenia ołowiem. W celach oszczędnościowych część cyny zastopuje się ołowiem. Są to tzw. stopy olowiowo-cynowe, w strukturze których wyodrębnić można takie fazy jak:
- romboidalne kryształy SnSb,
- drobne wydzielenia iglaste fazy międzymetalicznej Cu2Sb,
- eutektykę podwójną stanowiącą mieszaninę, roztworów stałych na bazie Pb i Sb,
- eutektykę potrójną (mieszanina roztworów stałych na bazie Pb, Sb i Sn).

Wzajemna ilość, wielkość i kształt występujących faz zależy przede wszystkim od składu chemicznego stopu. Do grupy tych stopów należą: Ł16 - PbSnl6Sbl6Cu2, Ł6 - PbSn6Sb6 oraz ŁCa – PbCa1Na. Struktura tego ostatniego stopu składa się z kryształów Pb3Ca na tle roztworu stałego sodu w ołowiu i jest on używany głównie w kolejnictwie. Własności stopów ołowiowo-cynowych są jednak gorsze niż stopów cynowych.

Stopy łożyskowe na bazie aluminium odznaczają się, dobrą odpornością na korozje, lecz małą przyczepnością do panewki i dużym współczynnikiem rozszerzalności cieplnej. Typowym przedstawicielem tej grupy jest „Alkusil” zawierający oprócz aluminium 8%Cu i 2%Si.

Stopy łożyskowe na bazie cynku zawierają obok cynku ołów, cynę., aluminium i miedź. Wykonuje się z nich panewki łożysk niskoobrotowych do pracy przy niskich temperaturach.
Ad.IV Jedną z metod prowadzącą do wyeliminowania okresowego smarowania łożysk ślizgowych jest zastosowanie do produkcji panewek i tulei materiałów wytwarzanych na drodze metalurgii proszków. Spiek łożyskowy posiada budową porowatą. Pory stanowiące 20-35% całkowitej objętości panewki łatwo nasyca się olejem. Łożyska wykonane drogą metalurgii proszków nazywa się potocznie łożyskami samosmarującymi. Surowce służące do produkcji spieków łożyskowych dzielą się wg charakteru późniejszej pracy na „mokre” (proszki żelaza i miedzi, proszki stopowe brązowe) i „suche” (mieszanki żelazo-grafit, żelazo-siarczek molibdenu). Łożyska porowate posiadają wiele cennych zalet i szeroko stosuje się. je w takich dziedzinach jak: motoryzacja, kolejnictwo, mechanika precyzyjna, gospodarstwo domowe.
=============
miłej lektury